ŞEMA TERAPİSİ: Duygusal ve Bilişsel Şemaları Değiştirmenin Yolculuğu

Şema Terapisi Nedir ve Nasıl Çalışır?

Şema terapisi, duygusal ve bilişsel şemaları tanımlamak ve değiştirmek için etkili bir terapi yöntemidir. Bu terapi, kişinin olumsuz deneyimlerden kaynaklanan derin ve kalıcı inanç ve duygusal kalıplarını hedef alır. Şemalar, çocukluk döneminde yaşanan olumsuz deneyimlerden kaynaklanabilir ve kişinin düşüncelerini, duygularını ve davranışlarını etkiler. Şimdi, şema terapisiyle ilgili temel kavramları inceleyelim.

Şemaların Tanımı

Şemalar, kişinin yaşamındaki deneyimlerden kaynaklanan derin ve kalıcı inanç ve duygusal kalıplardır. Bu kalıplar, genellikle çocukluk döneminde oluşur ve kişinin kendisi, başkaları ve dünya hakkındaki temel inançlarını şekillendirir. Örneğin, "Değersizim", "Başarısızım" veya "Kimse bana güvenemez" gibi şemalar yaygın olabilir.

Şemalarla başa çıkma yöntemleri

Şemalar aktif olduğunda bu şemalarla başa çıkabilmek için 3 farklı davranış biçimi sergilenir. İlki şema teslimi yapmaktır ve böylece o şemanın özellikleri yaşatılmaya çalışılır. İkinci olarak şema kaçınması yapılır ve o şemayı yaşamamak için şemayı yaşatabilecek durumlardan uzak durulur. Üçüncü olarak da şema aşırı telafisi yapılır ve şema özelliklerinin tam zıddı şekilde davranılır.

Şemaların Kökenleri

Şemalar genellikle çocukluk dönemindeki olumsuz deneyimlerden kaynaklanır. İlgisizlik, ihmal, kötü muamele, eleştiriler veya başarısızlık gibi deneyimler, kişinin şemalarının oluşumunda etkili olabilir. Bu deneyimler, kişinin temel ihtiyaçlarının karşılanmaması durumunda ortaya çıkabilir ve kalıcı izler bırakabilir.

Şema Modları

Şema terapisi, kişinin duygusal ve bilişsel şemalarının farkındalığını artırmayı ve şema modlarını tanımlamayı hedefler. Şema modları, belirli durum ve ilişkilerde ortaya çıkan karakteristik düşünce, duygu ve davranış kalıplarıdır. Örneğin, "Eleştirel Ebeveyn Modu" kişinin kendine sürekli eleştirilerde bulunduğu ve kendini yetersiz hissettiği bir mod olabilir.

Şemaların Etkileri

Şemalar, kişinin yaşamında çeşitli sorunlara yol açabilir. Düşük özsaygı, kaygı, depresyon, ilişki sorunları, öfke problemleri ve benlik değerinde zayıflama gibi sorunlar, kişinin şemalarının etkileri olabilir. Şemalar, kişinin düşüncelerini, duygularını ve davranışlarını olumsuz yönde etkileyerek yaşam kalitesini azaltabilir.

Şema Terapisinin Amaçları

Şema terapisi, kişinin şemalarını tanımlamasına, anlamasına ve değiştirmesine yardımcı olmayı amaçlar. Bu terapi, kişinin duygusal ihtiyaçlarını karşılamak için daha sağlıklı düşünce ve davranışları benimsemesini destekler. Amaç, kişinin şemalarının bilincinde olması ve onlarla daha sağlıklı bir şekilde başa çıkabilmesidir.

Şema Terapisi Teknikleri

Şema terapisi, bir dizi teknik kullanarak şemaları tanımlamayı, anlamayı ve değiştirmeyi hedefler. Bilişsel yeniden yapılandırma, görselleştirme, rol oynama, mektup yazma ve empatik doğrulama gibi teknikler, şemaların ve şema modlarının üzerinde çalışmayı sağlar. Bu teknikler, kişinin şemalarını fark etmesini, olumsuz düşünce ve duygularını değiştirmesini ve daha sağlıklı bir yaşam tarzı geliştirmesini destekler.

Şema terapisi, duygusal ve bilişsel şemaları değiştirmeye yönelik etkili bir terapi yöntemidir. Şemalar, kişinin çocukluk dönemindeki deneyimlerden kaynaklanan derin ve kalıcı inanç ve duygusal kalıplardır. Şema terapisi, kişinin şemalarının bilincinde olmasını, onları anlamasını ve değiştirmesini sağlar. Bu terapi, kişinin duygusal ihtiyaçlarını karşılamak için daha sağlıklı düşünce ve davranışları benimsemesini destekler. Uygulanan teknikler, kişinin şemalarıyla başa çıkmasını ve daha sağlıklı bir yaşam tarzı geliştirmesini sağlar.